Udział BKS BOSTIK ZGO Bielsko-Biała w europejskich pucharach stał się pretekstem do pokazania szerszemu, europejskiemu gronu, naszego pięknego miasta. Dziś przedstawimy nieco bliżej jeden z najbardziej znanych placów w naszym mieście: Plac Bolesława Chrobrego.

Plac Bolesława Chrobrego to centralny punkt Bielska-Białej. Powstał w XIX w., i szybko – z uwagi na swe dogodne położenie – zastąpił rynek Starego Miasta. Obecna postać płyty placu jest owocem koncepcji z początku naszego wieku. Nad placem dominuje zamek książąt Sułkowskich. Dookolna zabudowa reprezentuje różne style architektoniczne. Zbliżony swym kształtem do kwadratu plac ma powierzchnię ok. 3600 m kw.,

Początki placu sięgają połowy XIX w., zaś ostatecznie można mówić o jego powstaniu w latach 80-tych XIXw. . Na czasy te przypadł dynamiczny rozwój Bielska, a Dolne Przedmieście, na którym leży plac, zaczęło przejmować dotychczasowa rolę Starego Miasta – funkcję centrum. Wraz z budową kolejnych gmachów użyteczności publicznej, kamienic i willi, zyskiwał na znaczeniu. Już w 1890 roku przemianowany został na Töpferplatz (pl. Garncarski). Reprezentacyjna aleja Franz Jozef Straße (dziś 3. Maja) połączyła go z dworcem kolejowym. Z końcem XIX w. plac stał się centrum miasta, zastępując staromiejski rynek. Powstały wówczas nowe kamienice, zastępując niemal całkowicie budowle dotychczasowe.

Znany w monarchii austro-węgierskiej architekt Max Fabiani opracował również koncepcję przebudowy placu i wzniesienia nowego ratusza. Nie doszła ona jednak do skutku. Koniec XIX w. przyniósł także budowę linii tramwajowej. W latach międzywojennych powstał tu przystanek autobusowy, a także stacja benzynowa. Wtedy wzniesiono też gmach Komunalnej Kasy Oszczędności w stylu wczesnomodernistycznym. Lata 70-te przyniosły likwidację biegnącej przez plac linii tramwajowej (zrezygnowano wówczas w ogóle z tego rodzaju transportu w Bielsku-Białej). Dokonano wtedy także wyburzeń tzw. Bazarów Zamkowych, które pochodziły z końca XIX w. Na przełomie lat 70. i 80-tych przekształcono plac w strefę pieszą. Na początku XXI w. dokonano rewitalizacji okolicznych budowli. Płyta placu pokryta jest układającą się w formę kratownicy nawierzchnią z szarego granitu i czarnego bazaltu. Fontanna pochodzi z czasów przebudowy na przełomie lat 70. i 80-tych. Fontanna z rzeźbą trzech nagich chłopców autorstwa Mieczysława Hańderka stanowi centralny element placu. Po wschodniej stronie fontanny znajdują się szerokie schody, prowadzące ku południowo-zachodniemu narożnikowi położonemu wyżej od reszty placu, mogące pełnić funkcję widowni dla imprez plenerowych. W części północno-zachodniej znajduje się kilka pojedynczych drzew otoczonych ławkami i w okresie letnim, ogródkami piwnymi. W okresie bożonarodzeniowym na placu Chrobrego usytuowana jest wyjątkowa, miejska choinka.

Nad placem dominuje wielokrotnie przebudowywany zamek Sułkowskich. W zachodniej pierzei placu znajduje się XVIII-wieczna barokowa kamienica Kałuży oraz modernistyczny budynek (siedziba banku) z 1938 roku, zaprojektowany przez Pawła Juraszkę. W pierzei północnej, obok kamienic z końca XIX wieku, stoi trzypiętrowa, wczesnomodernistyczna kamienica z lat 30-tych XX w. Po wschodniej stronie placu znajduje się narożna kamienica „Patria”, wzniesiona wg projektu Karola Korna. Budowla ta, ukończona w 1889 r. jako siedziba Komunalnej Kasy Oszczędności, łączy elementy różnych stylów – na zewnątrz neorenesansu i neobaroku, wewnątrz zaś neorokoka i secesji.

English version:

Bolesław Chrobry Square is the central point of Bielsko-Biała. It was built in the 19th century and quickly – due to its convenient location – replaced the Old Town Square. The current form of the square is the result of a concept from the beginning of this century. The castle of the Sułkowski princes dominates the square. The surrounding buildings represent various architectural styles. The square is approximately square in shape and has an area of approximately 3,600 square meters. The origins of the square date back to the mid-19th century, and it was finally established in the 1880s. These times saw the dynamic development of Bielsko, and Dolne Przedmieście, where the square is located, began to take over the previous role of the Old Town – the function of the center. With the construction of subsequent public buildings, tenement houses and villas, it gained in importance. Already in 1890, it was renamed Töpferplatz (Garncarski Square).

The representative avenue Franz Jozef Straße (today 3. Maja) connected it with the railway station. At the end of the 19th century, the square became the center of the city, replacing the old town square. New tenement houses were then built, almost completely replacing the existing buildings.

Max Fabiani, an architect well-known in the Austro-Hungarian monarchy, also developed the concept of rebuilding the square and erecting a new town hall. However, it did not come to fruition. The end of the 19th century also brought the construction of a tram line. In the interwar years, a bus stop and a gas station were built here. At that time, the building of the Municipal Savings Bank was also built in the early modernist style. The 1970s saw the liquidation of the tram line running through the square (this type of transport was completely abandoned in Bielsko-Biała). The so-called demolitions were also carried out at that time. Castle Bazaars, which dated back to the late 19th century. At the turn of the 1970s and 1980s, the square was transformed into a pedestrian zone. At the beginning of the 21st century, the surrounding buildings were revitalized. The square is covered with a grid-like surface of gray granite and black basalt. The fountain dates back to the reconstruction at the turn of the 1970s and 1980s. A fountain with a sculpture of three naked boys by Mieczysław Hańderek is the central element of the square. On the eastern side of the fountain there are wide stairs leading to the southwest corner, higher than the rest of the square, which can serve as an auditorium for outdoor events. In the north-western part there are several single trees surrounded by benches and, in the summer, beer gardens. During the Christmas season, a unique city Christmas tree is located on Chrobrego Square.

The square is dominated by the Sułkowski castle, which has been rebuilt many times. On the western side of the square there is an 18th-century baroque Kałuża tenement house and a modernist building (the bank’s headquarters) from 1938, designed by Paweł Juraszka. On the northern frontage, next to tenement houses from the end of the 19th century, there is a three-story, early modernist tenement house from the 1930s. On the eastern side of the square there is a corner tenement house “Patria”, built according to the design of Karol Korn. This building, completed in 1889 as the seat of the Municipal Savings Bank, combines elements of various styles – neo-Renaissance and neo-baroque on the outside, and neo-rococo and art nouveau on the inside.